ای همه هستی ز تو پیدا شده

با نگرش به نوشته های پیشین در این تارنوشت ، انسان ها چاره ای جز دادو ستد با همدیگر ندارند و هر چه دامنه و گستره  دادوستد بیشتر باشد منافع و سود بیشتری برای مردم به وجود می آید . با این مقدمه می توان این گونه فهمید که، تحریم اقتصادی یا همان حرام کردن و ناروا شمردن دادو ستد ، برای کسانی که تحریم بر روی آنها اجرا شده بایستی پیامدهای ناگواری داشته باشد . البته در کوتاه مدت ، ممکن است برای برخی از مردم ، منافع کوتاه مدت هنگفتی هم داشته باشد . ولی با توجه به این که پیکر یک جامعه همانند پیکر یک انسان است اگر کسی بهترین قلب و مغز را داشته باشد ولی ویروس اچ آی وی (HIV ) به بدن این فرد وارد شده باشد ناگزیر روزی از پای در خواهد آمد و خواهد مُرد . اختلال در شبکه دادو ستد در یک جامعه  کمتر از ویروس ایدز نیست . این اختلال ،باعث کاهش کارایی و در نهایت میرایی یک جامعه خواهد شد . برای بهبود اقتصادی، بایستی هر مانعی که باعث به وجود آمدن ناکارایی در دادو ستد می گردد شناسایی و در جهت رفع این موانع کوشید.